تعامل با مخالفان در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)

نظر به اهمیت تعامل سازنده با مخالفان و ضرورت رشد و پرورش آن در جامعه و به‌‌ویژه در نسل جوان و سیاست‌‌مداران، این موضوع براساس اندیشه سیاسی و سیره عملی امام خمینی(ره) در این مقاله بررسی شده است. تعامل با مخالفان به شیوه‌‌های مختلف قابل انجام است و آن‌‌چه در این تحقیق مورد واکاوی قرار گرفته، تعامل عملی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) است که در برخورد با گروه‌های مخالف از ایشان ظاهر شده است. چه اینکه الگوگیری از سیره عملی و کاربست اندیشه سیاسی امام(ره) در تعاملات سیاسی- اجتماعی با مخالفان دارای اهمیت ویژه است که ایشان همواره براساس شرایط موجود مناسب‌ترین شیوه را برگزیده‌‌اند. این موضوع با مطالعات کتابخانه‌‌ای و استفاده از روش تحلیل و توصیف داده‌‌های به دست آمده از آیات، روایات و مخصوصاً آثار امام خمینی(ره) به منظور دستیابی به الگوی تعامل امام راحل(ره) با گروه‌های مخالف به انجام رسیده است. پس از بیان مقدمات و کلیات تحقیق، اصول تعامل با مخالفان در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) از آثار ایشان استخراج شده است. این اصول در تعامل با همه مخالفان در اندیشه امام(ره) به کار رفته و در عمل به آن متعهد بوده‌‌ است. مخالفان به چند گروه مخالفان سیاسی، مخالفان دینی و مذهبی تقسیم شده که امام خمینی(ره) در طول حیات سیاسی- اجتماعی با آنها مواجه بوده است. طبیعی است که این گروه‌ها به لحاظ اندیشه و عملکرد یکسان نبوده و نیستند، بلکه هر کدام حداقل به دو دسته میانه‌‌رو و تندرو تقسیم می‌‌شود که تعامل با این دو طیف در اندیشه امام خمینی(ره) متفاوت است. مخالفان سیاسی شامل گروه‌های داخل و خارج کشور است که برخورد امام(ره) با میانه‌‌روها و افراطیون یکسان نبوده است. همچنین تعامل امام(ره) با اهل سنت معتدل و افراطی مانند وهابی و نیز با جبهه استکبار و غیراستکبار در سطح جهان تفاوت داشته است. این تفاوت تعامل با گروههای یادشده، مبتنی بر آموزه‌‌های قرآن و سیره معصومین(ع) بوده که اساس اندیشه سیاسی و سیرۀ عملی امام خمینی(ره) را تشکیل داده‌‌اند. چه اینکه افکار و رفتار امام(ره) ‌‌برخاسته از قرآن و حدیث و سیره پیامبر(ص) و اهل‌‌بیت(ع) بوده و از آغاز تا پایان تفسیر کامل از اسلام ناب محمدی(ص) را به جهان ارائه داده است.